کلینکر ماده‌ای است که در فرآیند تولید سیمان به دست می‌آید و نقش اساسی در تولید سیمان دارد. این ماده به عنوان مواد اولیه اصلی در تولید سیمان استفاده می‌شود. کلینکر در مرحله کوره‌زنی در طول تولید سیمان تولید می‌شود و به عنوان چسب در بسیاری از محصولات سیمانی استفاده می‌شود. توده ها یا گره های کلینکر معمولاً به قطر ۳-۲۵ میلی متر و به رنگ خاکستری تیره هستند. با حرارت دادن سنگ آهک و خاک رس تا حد مایع شدن در حدود ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ درجه سانتی گراد در کوره دوار تولید می شود . کلینکر وقتی با گچ (برای کنترل خواص گیرش سیمان و اطمینان از استحکام فشاری) و ریز آسیاب شده، سیمان تولید می کند . کلینکر را می توان برای مدت طولانی در شرایط خشک و بدون کاهش کیفیت نگهداری کرد، از این رو در سطح بین المللی خرید و فروش می شود و زمانی که مواد اولیه کمیاب یا در دسترس نیستند، توسط سازندگان سیمان استفاده می شود.
فرآیند تولید کلینکر:
- مواد اولیه: مواد اولیه برای تولید کلینکر شامل سنگ آهک و خاک رس هستند. این مواد از معادن استخراج می‌شوند.
- خرد کردن و آسیاب کردن: سنگ آهک و خاک رس به قطعات کوچکتر خرد می‌شوند و سپس آسیاب می‌شوند تا به پودری با دانه‌بندی دلخواه تبدیل شوند.
- مخلوط کردن مواد: پودر سنگ آهک و خاک رس با ترکیب دقیقی بهم مخلوط می‌شوند.
- پخت: مخلوط خام در یک کوره بزرگ تحت دماهای بالا (حدود ۱۴۰۰-۱۵۰۰ درجه سانتیگراد) پخته می‌شود. این فرآیند باعث تبدیل مواد خام به یک ماده جامد به نام “کلینکر” می‌شود.
ویژگی‌های کلینکر:
کلینکر دارای ویژگی‌هایی مانند مقاومت بالا و امکان کاربردهای گوناگون در صنعت ساختمان‌سازی است.
ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی کلینکر می‌تواند بسته به فرآیند تولید و ترکیب مواد اولیه متفاوت باشد.
کاربردهای کلینکر:
- تولید سیمان: کلینکر به عنوان ماده اصلی در تولید سیمان استفاده می‌شود. پس از پخت کلینکر، آن را با مواد افزودنی مانند گچ یا آهک مخلوط کرده و سپس آسیاب می‌کنند تا سیمان تولید شود.
- کاربردهای دیگر: کلینکر همچنین در تولید برخی مواد دیگر مانند آجر سیمانی و بتن استفاده می‌شود.